Mehr Haber Ajansı:BRICS ailesi yeni üyeleriyle Brezilya’da 17. BRICS Liderler Zirvesinde bir araya geldi. Dünyanın dikkatini çeken Rio de Janerio Bildirgesi ile BRICS Küresel Güney’de oldukça ses getirdi. 31 sayfalık 126 maddelik BRICS Bildirgesi Küresel Güney’in rotasını çizerken BRICS mekanizması Küresel Güney’in pusulası oldu. Peki, BRICS’i bu kadar önemli yapan şey neydi?
BRICS grubu öncelikle G7 ülkelerinden daha büyük bir ekonomik güce ulaştı. Yine nüfus olarak neredeyse küresel nüfusun yarısına yakınını BRICS ülkeleri temsil etmektedir. Bununla birlikte yükselen ekonomileri ve dev nüfusları ile politik ağırlığı her geçen gün artan bir siyasi güç olma yolunda ilerlemektedir. BRICS ülkeleri Birleşmiş Milletler ’de, Dünya Bankası’nda, Uluslararası Para Fonu’nda reformlar isteyen, G20 gibi uluslararası platformlarda etkili olan bir yapıdır. Özellikle BRICS’in Batı dışı bir alternatifler sistemi sunması onun cazibesini arttırmaktadır. Çünkü BRICS oluşumu alternatif ödeme sistemleri, alternatif yerel para birimleri, alternatif kurumlar ile Batı’yı dengeleyen Batı dışı bir güçtür.
BRICS ülkeleri arasında artan işbirliği, uyum, entegrasyon ve eş güdüm küresel istikrara ve barışa katkı sağlamaktadır. BRICS içinde barındırdığı kültürel ve medeniyetsel çeşitliliği ile Birleşmiş Milletler ’den sonra en fazla çeşitliliğe sahip organizasyondur. Bu yüzden BRICS’in Batı dışı kültürleri ve medeniyetleri barındırması oldukça kritiktir. Çünkü Batılıların “Medeniyetler Savaşına’’ BRICS “Medeniyetler Birliği’’ ile bir panzehirdir. Her ne kadar BRICS grubu ekonomik, siyasi ve diplomatik bir güç olarak anılsa da kültürel bir güç olduğu da unutulmamalıdır.
17. BRICS Liderler Zirvesi BRICS’in artan gücünü gösteren bir bildirge ile sonuçlandı. BRICS üyeleri olan Hindistan ve Rusya’ya yapılan terör saldırıları güçlü şekilde kınandı. Bununla birlikte İran’a uluslararası hukuka aykırı şekilde gerçekleşen saldırılar BRICS tarafından sert şekilde kınandı. Nitekim BRICS yeni üyeleriyle ilk toplantısında İsrail ve ABD’yi kınaması bildirgenin en önemli başlıklarındandı. Sonuçta BRICS askeri ya da güvenlik odaklı bir pakt veya ittifak birliği değildi. Bu yüzden BRICS topluluğunun yeni üyesi olan İran’ın yanında duran BRICS ailesi güçlü ve dayanışma içinde Batı’ya bir mesaj verdi.
BRICS mekanizması liderler zirvesi öncesinde İsrail ve ABD’nin saldırılarına dair artan endişelerini dile getiren bir açıklamada bulunmuştu. BRICS dönem başkanı Brezilya, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerini vurmasını Birleşmiş Milletler Sözleşmesine ve Uluslararası Atom Enerjisi normlarına aykırı olduğu için sert şekilde kınadı. Çin, Rusya ve Güney Afrika tarafından da saldırılar hem eleştirildi hem de kınandı. Hindistan’da saldırıların durması çağrısında bulundu. Ayrıca BRICS yeni üyeleri olan Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya ve Etiyopya tarafından İsrail saldırıları kınandı. Bu süreçte BRICS ülkeleri diplomatik girişimler ile çatışmanın durması için çabaladı. BRICS’in askeri bir yönü olmaması onu diplomasi masasında daha etkin olmaya itmektedir. Böylece BRICS zamanla bölgesel krizlerde daha dengeleyici ve yeni güç dengeleri inşa edebilecek bir aktör olma yönünde ilerlemektedir. Ancak sadece 16 yıllık genç bir oluşum olan BRICS’ten mucizeler beklemekte gerçekçi ve rasyonel değildir. Bugün BRICS yeni üyeleriyle daha güçlü ve daha etkin şekilde kolektif bir dayanışma göstermesi Küresel Güney için oldukça değerlidir.
[Umur Tugay Yücel, Siyaset Bilimcidir. Amerikan Gücünün Gerilemesi ve Yükselen Güçler (Çin-Rusya-Hindistan-Brezilya) kitabının yazarıdır. Çalışma alanları BRICS, Küresel Siyaset ve Türk Dış Politikasıdır.]
yorumunuz